Θεία Δίκη

Θεμιτή, δίχως αμφιβολία, και επιβεβλημένη δικαιολογημένα η εργώδης προσπάθεια να ανιχνεύεται ό, τι συνέβη κατά το παρελθόν και να καταγράφονται τα γεγονότα όπως πράγματι συνετελέσθησαν και να ερμηνεύονται καταπώς ορίζουν οι κανόνες της επιστήμης της ιστορίας. Τίποτα λιγότερο, τίποτε περισσότερο. Μην, όμως, παρασυρόμενοι από τον οίστρο της επιστημονικής ακρίβειας, φτάνομε μέχρι του σημείου να απαξιώνομε τους συγγραφείς που αναφερόμενοι σε γεγονότα που έλαβαν χώρα κατά το παρελθόν δεν παραλείπουν να τα διανθίζουν με μυθώδεις διηγήσεις θέλοντας έτσι να προβάλλουν την εικόνα ενός κόσμου όχι τόσο σκοτεινού και άδικου όσο  τον βιώνομε στην ζωή μας καθημερινά. Είναι γνωστό, ας πούμε, το πώς και το γιατί δολοφονήθηκε ο Ιούλιος Καίσαρ. Ο Πλούταρχος όμως δεν περιορίζεται στο ιστορικά κατοχυρωμένο γεγονός της δολοφονίας του Καίσαρα, αλλά τον εμφανίζει να ξεψυχάει μπροστά στον ανδριάντα του Πομπηΐου, του πολιτικού του αντιπάλου, τον οποίον κατεδίωξε ως την Αίγυπτο, όπου δολοφονήθηκε. Μια δολοφονία ισοφαρίστηκε με μιαν άλλη δολοφονία. Σαν να λέει δηλαδή ο Πλούταρχος ότι υπάρχει στον κόσμο η θεία δίκη, για να βάζει τα πράγματα στην θέση τους, αν προς στιγμήν διασαλευτούν αυτά –όπως άλλωστε συνέβη και παλιότερα στην περίπτωση του Δίωνα από τις Συρακούσες, μαθητού του Πλάτωνα. Στην προσπάθειά του να στερεωθεί στην εξουσία ο Δίων λαμβάνοντας αυταρχικά μέτρα, προκλήθηκαν από τους αντιπάλους του μεγάλες ταραχές, κατά την διάρκεια των οποίων δολοφονήθηκε από τον Κάλλιππο, μαθητή επίσης του Πλάτωνα, ο οποίος τον διαδέχθηκε στον θρόνο. Όχι για πολύ όμως, μια και δολοφονήθηκε κι αυτός λίγο μετά. Το αν ο Κάλλιππος σκοτώθηκε με το ίδιο ξίφος που χτυπήθηκε ο Δίων, όπως σημειώνει ο Πλούταρχος, δεν είναι ιστορικά ακριβές. Τούτο όμως ουδόλως εμποδίζει τον Πλούταρχο να το αναφέρει, για να δικαιολογήσει την  παρέμβαση της θείας δίκης στον κόσμο όταν η τάξη που τον διέπει κινδυνεύει να διασαλευτεί από την επιλήψιμη συμπεριφορά των ανθρώπων. Είναι τόση δε η παρηγοριά που αισθανόμαστε όταν, έχοντας πληγεί από τις πράξεις άλλων, περιμένομε να παρέμβει η θεία δίκη για να μας δικαιώσει, ώστε οι διηγήσεις του Πλουτάρχου που παραπέμπουν την δράση της θείας δίκης να μας προκαλούν το ενδιαφέρον και να μας γοητεύουν, έστω κι αν βάσει της ιστορικής έρευνας μπορούμε να ξέρομε ότι είναι ανυπόστατες. Άλλωστε το να πιστεύει κανείς στην θεία δίκη δεν σημαίνει ότι επηρεάζεται ο κόσμος, ώστε να πάψει να είναι αυτός που είναι. Κάποιες συμπτώσεις, βέβαια, μπορούν να ενισχύουν την πίστη μας στην θεία δίκη και να μας ενθαρρύνουν να την υπερασπιζόμεθα.