Λαϊκισμός

Ποιος και τι μπορεί να αντισταθεί στην σαρωτική δύναμη του λαϊκισμού, την ικανότητα των εισηγητών του που, προκειμένου να πάρουν την εξουσία στα χέρια τους για το δικό τους και μόνον συμφέρον, παραπλανούν τον λαό με παροχές και υποσχέσεις οι οποίες ξέρουν καλά ότι είναι ανέφικτες και δεν θα τις τηρήσουν. Όταν ο Ρωμαίος Δήμαρχος του 1ου αιώνα π.Χ. Γάιος Γράκχος θέλησε με τα νέα μέτρα  που εισηγήθηκε να ανακουφίσει τον λαό της Ρώμης και να του εξασφαλίσει καλύτερη διαβίωση, οι αντίπαλοί του, οι Ευγενείς, που έβλεπαν να χάνουν τα προνόμιά τους, αντί να επιχειρήσουν να πείσουν τους Ρωμαίους αν το μεταρρυθμιστικό πρόγραμμά του ήταν ασύμφορο για τους τελευταίους αυτούς, προσεταιρίστηκαν έναν άλλο Δήμαρχο, τον Λίβιο Δρούσο, προκειμένου να πλειοδοτήσει σε ανέφικτες υποσχέσεις. Πρότεινε ο Λίβιος μέτρα τόσο ευνοϊκά για τον κόσμο, ώστε οι καινοτομίες του Γάιου να ωχριούν μπροστά στις δικές του υποσχέσεις και να μοιάζουν με ευτελή και ανούσια έργα.  Το αποτέλεσμα ήταν ο Γάιος να χάσει την απήχησή του στον λαό και μεγάλο μέρος από τους υποστηρικτές του να τον εγκαταλείψει. Και πολλοί από όσους παρέμειναν κοντά του, στις ταραχές που ακολούθησαν, θανατώθηκαν, και ο ίδιος, για να μην συλληφθεί, διέταξε τον δούλο του να τον σκοτώσει.

Δυστυχώς το αντίδοτο του λαϊκισμού είναι ο ίδιος ο εαυτός του. Τον λαϊκισμό μπορεί να τον  αντιμετωπίσει ο λαϊκισμός με τις αδικαιολόγητες πλειοδοσίες του φορώντας μάλιστα, όχι σπανίως, για την απρόσκοπτη επικράτησή του το προσωπείο του επαναστάτη, του εθνικού ελευθερωτή ή του μεταρρυθμιστή. Και είναι αυτή η ανατροφοδότηση του λαϊκισμού με τον εαυτό του που του επιτρέπει να θριαμβεύει διαχρονικά με διαφορετικά απλώς κάθε φορά πρόσωπα στους πρωταγωνιστικούς ρόλους και τον λαό γύρω τους, ευκολοπίστευτο, όπως λέει ο ποιητής, να περιορίζεται σταθερά στον ρόλο του χορού.

Μπορεί σήμερα οι πολέμιοι του λαϊκισμού να μην έχουν την τραγική κατάληξη του Γάιου, αλλά δεν παύουν με τον έναν ή τον άλλο τρόπο να καταλήγουν στο περιθώριο της δημόσιας αδράνειας και της σιωπής. Κι έτσι όμως, χωρίς τον βιολογικό θάνατο του τραγικού ήρωα, που αποτελεί συστατικό στοιχείο της τραγωδίας επί σκηνής, η τραγωδία του λαϊκισμού στην ζωή καλά κρατεί.